Nilo Katalano, misionari i gjuhës shqipe dhe dorëshkrimet e tij mbi kulturën arbëresho-shqiptare

Nilo Katalano (1637-1694) ishte studiues dhe kontribues për përhapje e gjuhës shqipe. Lindi në rrethinat e Mesinës afër Sicilisë. Që në moshën 22-vjeçare nisi jetën murgare në manastirin e njohur të Grotaferratës pranë Romës, ku punuan e studiuan arbëreshë të njohur. Atje mësoi edhe greqishten e re dhe të vjetrën; me sa duket edhe shqipen. […]

Continue Reading

 Mateo Shambra, studiuesi i shqipes në bashkësitë arbëreshe të Italisë

 Mateo SHAMBRA (Matteo Sciambra , 19l4–1967). Studiues arbëresh dhe klerik. Lindi në fshatin Kundisë (Contessa Entelina) në Sicili. Studioi në Seminarin Papnor “Benedetto XV” të Grotaferratës e më pas u transferua në Kolegjin Papnor Grek “S. Atanasio” të Romës, për të ndjekur kursin e Filozofisë e të Teologjisë. U shugurua prift në Horën e Arbëreshëve […]

Continue Reading

Fjalimi historik i Victor Hugo me rastin e 100 vjetorit të ndarjes nga jeta të shkrimtarit dhe filozofit të shquar francez Voltaire

Nga Aurenc Bebja Më 30 maj 1778 u nda nga jeta në moshën 84 vjeçare shkrimtari dhe filozofi i shquar francez Voltaire (François-Marie Arouet). Me rastin e 100 vjetorit të ndarjes nga jeta të “njeriut të shekullit të XVIII”, gazeta “Le Rappel” ka botuar, të shtunën e 1 qershorit 1878, në ballinë, fjalimin historik që […]

Continue Reading

Fillesat e estetikës në Shqipëri, zënë fill tek Arbëreshët e Italisë

Tradita e estetikës së mirëfilltë si shkencë teorike Shqipëri , ka qenë historikisht shumë e varfër.  Traktati i parë ishte libri “Parime të estetikës” i J.eronim De Radës, i botuar italisht më 1861. Në të trajtohen në frymën e doktrinave estetike, të përhapura në Europë, problemi i së bukurës, i së madhërishmes, i tragjikes, problemi […]

Continue Reading

36 vjet pa poetin dhe folkloristin arbëresh, Lluka Perrone

Lluka PERONE (Luca Perrone: 1920–1984) ishte mbledhës e studiues i folklorit dhe i traditave kulturore arbëreshe, poet. Lindi në Ejaninë të krahinës së Kozencës. Kreu studimet e larta për jurisprudencë dhe letërsi frënge. Ll.P. qe një nga intelektualët arbëreshë më aktivë për mbrojtjen dhe zhvillimin e traditave kulturore arbëreshe. Nga fundi i v. ’50 e […]

Continue Reading

Nga Arbria e Motit të Madh në Shqipërinë e moteve të reja, vizioni për atdheun në vargjet e Arbëreshëve

Figura të kulturës të diasporës shqiptare   Prof. Nasho Jorgaqi Në afreskun e gjerë e të larmishëm të poezisë arbëreshe, imazhi i Shqipërisë ka zënë gjithmonë një vend qendror. Ky është vizioni i atdheut, të cilin arbëreshët e ikur e morën me vete në dhe të huaj dhe e ruajtën, jo vetëm në kujtesën historike, […]

Continue Reading